1. การกรอกข้อมูล

เราควรตรวจสอบและกรอกให้ถูกต้องและชัดเจนตั้งแต่เริ่มต้น ไม่ใช่มาทำกันทีหลัง เพราะเวลาที่เหลือน้อยจะทำให้เร่งรีบ ยิ่งเร่งก็อาจทำให้หลงลืมหรือกรอกผิด สู้อุตส่าห์อดตาหลับขับตานอนอ่านหนังสือ แต่ดันกรอกผิด จบเห่กันพอดี เริ่มแรกให้เรากรอกข้อมูลต่างๆก่อน จากนั้นก็อ่านคำสั่งให้ดีว่าจะให้กากบาทหรือให้ฝนข้อสอบ และมีอะไรเพิ่มเติมอีกไหม มีกี่แผ่นก็กรอกให้ครบก่อน อ่านให้ดีทุกตัวอักษรว่าให้ทำอะไร อย่างไร แบบใด

2. การวิเคราะห์คำถาม

เพราะคำถามสำคัญกว่าคำตอบ เราจึงต้องอ่านคำถามให้ดี ให้ละเอียด ให้แม่นยำ ยิ่งเป็นข้อสอบบรรจุราชการด้วยแล้ว ความยากจะมากเป็นเท่าทวี จะมีคำถามที่สลับซับซ้อน ให้เราพิจารณากับคำเหล่านี้ให้ดี เช่นคำว่า “มี” “ไม่มี” “ใช่” “ไม่ใช่” “หรือ” “และ” “ถ้า” และในบางข้อมีผสมปนกันหลายๆคำเข้าไปอีก และยังมีที่เป็นข้อสอบโจทย์ยาวๆก็มีอีก

เราจึงต้องจับใจความหลักให้ได้ก่อน ว่าข้อสอบถามถึงอะไร อย่างไร เช่นไร ส่วนการฝึกฝนการอ่านคำถาม และจับใจความของคำถาม เราสามารถฝึกได้จากการทำแนวข้อสอบ การฝึกทำโจทย์บ่อยๆ โดยเฉพาะพวกโจทย์ที่ยาวๆ หรือมีคำตอบแบบยาวๆ สลับซับซ้อน และต้องมีเฉลยที่อธิบายละเอียด เพื่อให้เราสร้างความเข้าใจไปด้วยว่าทำไมจึงต้องข้อนั้นๆ ดูข้อมูลเพิ่มเติม [เทคนิค] 7 วิธีอ่านหนังสือสอบได้เป็นข้าราชการ

การฝึกทำโจทย์ย่อมเป็นการเตรียมตัวที่ดี เพราะเมื่อถึงเวลาที่ต้องสอบจริงๆ จะทำเราตื่นเต้นน้อยลง และมีประสบการ์ณในการวิเคราะห์ทั้งคำถาม-คำตอบ เมื่อต้องเจอกับข้อสอบที่มีลักษณะคล้ายคลึงกันแล้ว เราก็จะวิเคราะห์ข้อสอบได้ว่ากำลังถามถึงเรื่องอะไร เพราะเราได้คุ้นเคยกับรูปแบบของคำถามมาก่อนแล้วนั่นเอง

3. การวิเคราะห์คำตอบ

จากประสบการ์ณของผู้เขียน ที่มีหน้าที่การงานเป็นผู้ออกข้อสอบ ตรวจทานข้อสอบ ช้อยส์คำตอบก็มักจะมีอยู่ 4 – 5 ข้อด้วยกัน โดยหลักการส่วนใหญ่ของผู้ออกข้อสอบนั้น จะต้องคิดคำตอบที่ถูกต้องไว้ก่อน แล้วจึงค่อยมาหาคำตอบที่ผิดใส่ เพื่อให้ครบจำนวนตัวเลือกของแต่ละข้ออีกครั้งนึง หรือจะคิดกันทีหลังก็ตามที บางครั้งก็จะมาแต่งเติมคำตอบเอาทีหลังนี่ล่ะ เพราะว่าการจะคิดคำตอบให้ผิดนั้นยากกว่าคิดคำตอบให้ถูกซ่ะอีกนะ

ถ้าเราเห็นคำตอบที่มีตัวเลือกที่เหมือนกัน ข้อนี้อาจจะไม่ใช่คำตอบที่ถูกต้อง เพราะถ้ามีข้อหนึ่งถูก อีกข้อหนึ่งก็จะพลอยถูกต้องไปด้วย นอกเสียจากว่าจะมีตัวเลือกที่บอกว่า “ถูกทุกข้อ” “ไม่มีข้อใดถูกต้อง” “ถูกเฉพาะข้อ ….” “ผิดเฉพาะข้อ ….” เพราะข้อพวกเหล่านี้ผู้ออกข้อสอบจะคิดไม่ออกแล้วว่าเอาช้อยส์แบบไหน จึงต้องทำข้อพวกนี้ออกมา

แต่ๆๆ….บางครั้งก็มีหลอกกันอยู่นะ เพราะใช่ว่าทุกๆข้อจะต้องตอบแบบนี้เสมอไป ฉะนั้นต้องอ่านโจทย์คำถามให้ดีด้วย อย่างตัวเลือกที่บอกว่า “ไม่มีข้อใดถูกต้อง” ก็ควรระวังเอาไว้ เพราะคำตอบจะหลอกเราได้ง่ายเหมือนกับคำถาม

4. การเลือกทำสิ่งที่ง่ายไว้ก่อน

เราต้องทำข้อที่เราทำได้ก่อน ต้องเลือกที่จะทำข้อที่ง่ายๆก่อน เพราะนั้นคือโอกาสในการมีแต้มมีคะแนน อย่าไปมัวจดจ่อกับการหาคำตอบให้เสียเวลาและสมาธิ เราต้องรวบรวมพลังโฟกัสไปตรงข้อที่เราทำได้ก่อนเป็นหลัก แต่ในส่วนข้อที่ยากๆ นั้นก็ให้ข้ามไปก่อน เลือกทำข้อที่เราคิดว่าทำได้ก่อน จากนั้นเราค่อยกลับมาทบทวนทำข้อสอบทีหลังได้

การทำข้อสอบเราก็ไม่จำเป็นต้องไล่ไปเป็นหน้าๆ ให้เราเลือกดูวิชาหรือหัวข้อที่เราถนัดหรือมั่นใจในการทำก่อน ถ้าเจอข้อสอบวิชาที่เราไม่ถนัดให้เลื่อนไปทำวิชาที่เราถนัดก่อน แล้วจึงค่อยย้อนกลับมาทำวิชาเหล่านั้นในภายหลังได้ ทุกคะแนนมีความสำคัญ แต่การตัดสินใจเลือกในสิ่งที่เราถนัดก่อน จะทำให้เรามีคะแนนหลักๆตุนเอาไว้

5. การทำเครื่องหมายไว้บนข้อสอบ

หากข้อสอบข้อไหนที่เราข้ามเอาไว้ ให้เราทำเครื่องหมายกำกับไว้ด้วย ทั้งที่ตัวโจทย์ หรือช้อยส์ในข้อที่เราไม่มั่นใจ เช่นบางครั้งเราอาจเลือก 2 ช้อยส์ แต่ไม่มั่นใจว่าช้อยส์ไหนที่เป็นคำตอบที่แน่นอน ก็ให้ทำเครื่องหมายกำกับไว้ด้วย ส่วนในตัวข้อโจทย์ก็ต้องทำให้เด่นชัด ว่าเป็นข้อไหนที่ยังไม่ได้ทำ หรือจะต้องมาตัดสินใจอีกครั้ง

โดยเราอาจใช้ดินสอจุดๆเอาไว้ เพื่อจะกลับมาทำอีกครั้ง และทำการลบเครื่องหมายเหล่านั้นทีหลังได้ เพราะบางทีเราอาจเผลอไปเลือกคำตอบที่ยังไม่ได้ทำกาผิดช่อง จะทำให้เสียเวลาลบยาวๆและต้องมาทบทวนใหม่อีกด้วย

6. การตัดสินใจเมื่อลังเลใจ

ในที่นี้เราควรยึดตามความคิดแรกของเราเอาไว้ เพราะมีหลายครั้งที่เราอาจไม่มั่นใจในคำตอบนั้นๆ แต่ถ้าความคิดแรกของเราบอกเราว่า น่าจะคำตอบข้อนี้แล้ว ก็ให้เลือกตอบข้อนั้น

อาจจะเป็นเพราะเราเคยคุ้นตากับคำตอบนั้นๆ มาก่อน หรือเราอาจจะเคยอ่านผ่านตามาแล้ว ทำให้เราคุ้นๆ แต่ถ้ายังไม่แน่ใจ ก็ให้เราทำตามวิธีวิเคราะห์คำตอบ และถ้าได้ทำเครื่องหมายกำกับไว้แล้วด้วย ยิ่งจะทำให้เราตัดตัวเลือกช้อยส์ต่างๆ ให้เหลือน้อยลง ทำให้การตัดสินใจเมื่อเราเกิดความลังเลใจ เป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพมากขึ้นไปด้วย

7. การสุ่มคำตอบ

คือการเดานั้นเอง แต่เป็นการคาดเดาอย่างมีเหตุผล แน่นอนว่าในสถานการ์ณที่บีบครั้นนี้ ถ้าจำเป็นต้องเลือกวิธีเดา ไม่ว่าจะเพราะเราไม่มั่นใจในคำตอบ หรือไม่เหลือเวลาอีกแล้ว เราก็จำเป็นที่จะต้องทำมัน เหมือนกับเราเล่นฟุตบอลเป็นกองหน้า แม้มีโอกาสเหลือน้อย มุมจะยิงประตูก็แทบไม่มี แต่เราก็ต้องยิง จะเข้าหรือไม่เป็นอีกเรื่องนึง แต่ถ้าเราไม่ยิงเลยก็คงไม่มีโอกาสที่จะได้ประตูอย่างแน่นอน

เช่นเดียวกัน เราต้องกาคำตอบทุกข้อไว้ก่อน แต่อย่างที่บอกมาในข้อก่อนๆ การทำเครื่องหมายไว้ หรือถ้าข้อไหนเราลังเลใจไว้ ก็ให้ทำตามวิธีนั้นได้เลย อีกข้อที่ควรระวังในการเดาคำตอบ คือการที่เราคิดมากจนเกินเหตุ คิดอยู่แต่กับข้อนั้น เลือกไม่ถูกว่าจะตอบข้อไหน จนบางครั้งทำให้เราทำข้อสอบไม่ทันเวลา

ฉะนั้นเมื่อมีโอกาสก็ต้องยิงประตูแล้ว ผสมกับที่เราได้ตัดช้อยส์ตัวเลือกให้เหลือน้อยลงแล้ว โอกาสที่จะถูกก็มีมากขึ้นเช่นกัน

8. การบริหารเวลา

เราต้องรู้ก่อนว่า การสอบในครั้งนี้มีกำหนดว่าจะใช้เวลากี่ชั่วโมง เพื่อที่จะได้บริหารเวลาได้ถูก และไม่เกิดปัญหาว่าทำไม่ทัน หลายๆคน จะเรียกว่าส่วนมากเลยก็ได้ ทำข้อสอบไม่ทัน เพราะเวลาที่เราจดจ่อสมาธิอยู่กับการทำข้อสอบ เวลามันก็จะผ่านไปอย่างรวดเร็ว รู้ตัวอีกทีก็แทบหมดเวลาแล้ว

ฉะนั้นในข้อก่อนๆ ที่ได้กล่าวมาแล้ว เช่น การเลือกทำสิ่งที่ง่าย การทำเครื่องหมาย การตัดสินเมื่อลังเล ก็เพื่อให้เราบริหารเวลาได้เป็นสัดส่วน แต่กระนั้นก็ดี ก็อย่ามัวพะวงเรื่องเวลาให้มากในขณะที่เราทำข้อสอบ เพราะอาจจะรบกวนจิตใจทำให้เราเสียสมาธิได้

และเนื่องจากการสอบข้าราชการนั้น บางครั้งอาจจะไม่มีนาฬิกาแขวนไว้ให้เราดู และไม่สามารถนำโทรศัพท์มือถือติดตัวเข้าไปได้ เราควรหาใส่นาฬิกาข้อมือ แบบอนาล็อก ติดตัวไปด้วยทุกครั้ง เพื่อคอยเช็คเวลาการทำข้อสอบ บริหารจัดการเวลาได้อย่างมีประสิทธิภาพ (ตรงนี้ต้องดูกติกาการสอบของแต่ละแห่ง ว่าอนุญาตหรือไม่อนุญาตเกี่ยวกับเรื่องใดบ้าง)

9. การตรวจทานข้อสอบ

เมื่อเราได้ทำข้อสอบครบในเบื้องต้นแล้ว หรือเมื่อเวลาเหลืออีกแค่ 15 – 20 นาที ไม่ว่าเราจะทำครบหรือไม่ก็ตาม ให้หยุดทำไว้ก่อน แล้วกลับมาทำข้อสอบที่ค้างไว้อีกครั้ง หากมีข้อไหนที่ยังไม่ได้ทำ หรือไม่ได้เลือกคำตอบไว้ ให้รีบทำให้เสร็จก่อน

และก่อนที่จะตัดสินใจออกจากห้องสอบ เราต้องตรวจสอบว่าได้เขียนข้อมูล ชื่อ เลขที่ต่างๆ ครบถ้วนรึยัง ถูกต้องรึยัง ทำข้อสอบครบทุกข้อรึยัง ถ้าไม่ครบให้รีบลงมือเลย จะเดาข้อสอบก็ไม่เป็นไร สำคัญมากๆ ห้ามพลาด เพราะเราก็ไม่รู้หรอกว่า สิ่งที่เราคาดเดาไปนั้น จะเป็นคำตอบที่ถูกหรือผิด แต่อย่างน้อยในข้อนั้นๆ เราก็มีโอกาสที่จะได้คะแนนก็เป็นไปได้เหมือนกัน